निम्नलिखित अभिक्रियाओं के संबंध में कौन-सा/से सत्य है? |
1. \[CaC{{O}_{3(s)}}\to Ca{{O}_{(s)}}+C{{O}_{2}}_{(g)}\] |
2. \[{{N}_{2}}_{(g)}+3{{H}_{2(g)}}\rightleftharpoons 2N{{H}_{(3)(g)}}\] |
कूट: |
A) केवल 1 समांगी साम्यावस्था अभिक्रिया है
B) केवल 2 समांगी साम्यावस्था अभिक्रिया है
C) केवल 1 विषमांगी साम्यावस्था अभिक्रिया है
D) [b] एवं [c] दोनों सत्य है
Correct Answer: D
Solution :
उत्तर - [b] एवं [c] दोनों सत्य है |
व्याख्या - 1. समांगी साम्यावस्था अभिक्रियाएं- ऐसी अभिक्रियाएं जिनमें क्रियाकारक एवं क्रियाफल सभी एक ही भौतिक प्रावस्था में होते हैं, समांगी साम्यावस्था अभिक्रियाएं (Homologous Equlibrium reaction) कहते हैं। |
उदाहरण- गैसीय तंत्र |
(i) \[{{N}_{2}}_{(g)}+3{{H}_{2(g)}}\rightleftharpoons 2N{{H}_{(3)(g)}}(\Delta n=-2)\] |
(ii) \[{{H}_{2}}_{(g)}+{{I}_{2(g)}}\rightleftharpoons H{{I}_{(g)}}(\Delta n=0)\] |
(iii) \[PC{{l}_{5}}_{(g)}\rightleftharpoons PC{{l}_{3(g)}}+C{{l}_{2}}(\Delta n=1)\] |
द्रव तंत्र-\[\begin{align} & C{{H}_{2}}COO{{H}_{(I)}}+{{C}_{2}}{{H}_{5}}O{{H}_{(I)}}\rightleftharpoons C{{H}_{3}}COO{{C}_{2}}{{H}_{5}}_{(I)} \\ & +{{H}_{2}}{{O}_{(I)}}{{I}_{(g)}}(\Delta n=0) \\ \end{align}\] |
2. विषमांगी साम्यावस्था अभिक्रियाएं - ऐसी अभिक्रियाएं जिनमें क्रियाकारक एवं क्रियाफल एक से अधिक भौतिक प्रावस्थाओं में होते हैं विषमांगी साम्यावस्था अभिक्रियाएं (Heterogenous equilibrium reaction) कहलाती हैं। |
उदाहरण - \[{{C}_{(s)}}+{{H}_{2}}{{O}_{(g)}}\rightleftharpoons C{{O}_{(g)}}C{{O}_{2(g)}}\] |
(ii) \[CaC{{O}_{3(s)}}\to Ca{{O}_{(s)}}+C{{O}_{2}}_{(g)}\] |
You need to login to perform this action.
You will be redirected in
3 sec